Jak robić na drutach po angielsku

Nie, to nie będzie wpis o ściegu angielskim, tylko o angielskim słownictwie dotyczących robótek na drutach :) W lutym ubiegłego roku naskrobałam [ podobny wpis ] o dzierganiu szydełkiem i, sądząc po komentarzach i facebookowych lubikach, bardzo Wam się on przydał.

Najważniejsze dla nas będą dwa słowa: knit oraz purl. Samo słowo knit jest bardzo stare, różne źródła słownikowe podają, że pojawiło się ono już przed rokiem 1000 jako staroangielskie "cnyttan" (czyli "wiązać"). Ale dopiero od około XVI wieku zaczęło oznaczać "robienie na drutach". Także w XVI wieku pojawiło się słowo purl.  

Słowo knit oznacza:

• oczko prawe (jako rzeczownik),
• robić oczko prawe (jako czasownik: to knit).
• robienie na drutach w ogóle,

natomiast słowo purl oznacza:

• oczko lewe (jako rzeczownik),
• robić oczko lewe (jako czasownik: to purl).

W języku angielskim to samo słowo często lubi występować zarówno jako rzeczownik jak i czasownik. A więc jeżeli zobaczymy sformułowanie purl two, to nie będzie ono oznaczało "oczka lewe dwa", tylko raczej tryb rozkazujący: "zrób dwa oczka lewe".

Sprzęt

Po angielsku nie robimy na drutach, tylko na igłach :) Bowiem druty to nic innego jak knitting needles, albo po prostu needles. Jeżeli chcemy być bardziej dokładni, to możemy w pasmanterii poprosić o:

• single-pointed knitting needles albo straight needles - czyli takie zwykłe proste druty zaostrzone z jednej strony i mające jakiś ogranicznik z drugiej strony,
• circular needles - druty z żyłką,
• double-pointed needles - druty zaostrzone z obu stron, np. takie do robienia rękawiczek,
• cable needles - druty do robienia warkoczy, więcej na ten temat znajdziecie poniżej. 

Do wzorów warkoczowych w Polsce przydaje się agrafka, ale po angielsku jest to:

• DPN (double-pointed needle - drut o dwóch końcach, taki do robienia np. rękawiczek),
• albo: CN (cable needle - drut do robienia warkoczy),
• albo: safety pin (czyli po prostu agrafka) - tak naprawdę to nie znalazłam ani jednego źródła, w którym do warkoczy używano by agrafki!!! Ale dobrze wiedzieć, jak jest agrafka po angielsku ;) Heh, myślę, że w każdym języku agrafka jest niezbędna!

Bardzo długo myślałam, że wszyscy używają agrafki do robienia warkoczy, ale im dłużej grzebię w anglojęzycznych źródłach, książkach, stronach internetowych, tym bardziej podejrzewam, że jestem chyba jedyną osobą która używa agrafki :D Wszyscy piszą, że używają DPN albo CN. Dla mnie te wszystkie specjalne cable needles to jakaś fanaberia, przecież to jest duże i ciężkie i na pewno zaczepia się niechcący o pozostałe oczka robótki! A w jaki sposób Wy robicie warkocze?!?!?! To są te różne cable needles, gdyby ktoś nie wiedział:

Włóczkę (jakąkolwiek) określamy jako yarn, a wełna to wool - ale raczej taka jeszcze na owcy albo na wrzecionie. Tak więc w sklepie prośmy lepiej o yarn ;) 

Ściegi

Jak już wspomniałam, potrzebujemy głównie knit i purl. Są one często oznaczane literami K i P, często występuje też po nich jakaś liczba, np. P17 (purl 17) - przerób 17 oczek na lewo. Z tymi literami jest mały problem, bo u nas P oznacza oczka prawe (zaś L oczka lewe) i łatwo można się pomylić! Można sobie wmówić, że skoro słowo purl zawiera literę L, to musi oznaczać lewe oczko ;) (ale zawiera też literę P, musi więc oznaczać prawe oczko... wiem, głupie to :P)

Częstym skrótem w anglojęzycznych książkach o robieniu na drutach jest też K2tog albo P2tog - te skróty oznaczają:

• K2tog - dwa oczka prawe razem,
• P2tog - dwa oczka lewe razem.

Przyrostek "tog" pochodzi oczywiście od słowa together, czyli razem.

Warkocze to cables, czyli kable, przewody, itd... Ale jeżeli mówimy o warkoczach na głowie, to użyjemy słowa braids. Gdybyśmy tak nazwali warkocze robione na drutach to pewnie zostaniemy zrozumiani, ale dziewiarki zza oceanu lub kanału La Manche spojrzą na nas z politowaniem: "ooo, cudzoziemiec próbuje mówić po angielsku, jak słodko :)".

Wzory ażurowe to eyelet patterns albo lace patterns - oba typy zawierają wiele małych dziurek stworzonych przez narzuty, ale lace patterns mają tych dziurek więcej, są też one zwykle ułożone w jakieś fikuśne kształty, np. listki.

Inne przydatne "ściegowe" słowa i ich skróty:

loop (lp) - pętelka

loops (lps) - pętelki

stitch (st) - dosłownie "ścieg", ale także "oczko"

stitches (sts) - ściegi/oczka

Zliczanie różnych rzeczy

last - ostatni

first - pierwszy

(the) same - ten sam

only - tylko

all - wszystkie 

each - każdy 

remaining (rem) - pozostałe

beginning (beg) - początek, początkowy

even - parzysty

odd - nieparzysty

next - następny, kolejny

previous (prev) - poprzedni

indicated - wskazany 

once - raz

twice - dwa razy

three/four/five... times = 3/4/5.. razy

4 times more - jeszcze 4 razy, zaś samo more znaczy "więcej"

once more - jeszcze raz

first/second/third/fourth... albo 1st/2nd/3rd/4th... - to oznacza pierwszy/drugi/trzeci/czwarty...

then - następnie 

just made - dopiero co zrobiony

# - oznacza numer, np. #1 - nr 1.

multiple - wielokrotność

Czynności

cast on - nabrać (oczko, a nie kogoś :D)

yarn over (yo) - zrobić narzut

draw through - przeciągnąć przez

insert (needle) through - włożyć/przełożyć (drut) do/przez

keeping - zatrzymując

counts as - liczy się jako

repeat (rep) - powtarzać

work albo work through - dosłownie "pracować", ale tu chodzi raczej o "przerobić", "wykonać"

worked - wykonany

made - zrobiony

weave in all ends, bind off, finish off - obciąć i zabezpieczyć końcówki włóczki

formed by - stworzony przez

drop (loop from needle) - zdjąć, spuścić (pętelkę z drutu)

skip (sk) - pominąć

unused - niewykorzystany

decrease (dec) - zmniejszyć, zwykle polega na zrobieniu jednego oczka z dwóch

increase (inc) - zwiększyć, czyli zwykle dwa oczka z jednego
slip, slide (sl) - zsunąć
twist - skręcić
knit in the round - robić na drutach z żyłką jakąś kolistą robótkę, np. szyjogrzej :)

Miejsca

front - przód, przedni

back - tył, tylni

top - góra, górny

bottom - dół, dolny

front loop - przednia część oczka/pętelki

back loop - tylna część oczka/pętelki

over/above - nad

under/below - pod

in - w

behind - za, z tyłu

in front of - przed, z przodu

to/until - aż do

around - dookoła

from - od

right side (RS) - prawa strona, dosłownie: "właściwa strona"

wrong side (WS) - lewa strona, dosłownie: "zła strona" - nie mówimy "left side", bo nikt nie zrozumie :)

left-hand needle (LH) - lewy drut (samo left needle brzmiałoby mniej więcej jak "zostawiony drut")

right-hand needle (RH) - prawy drut (samo right needle brzmiałoby mniej więcej jak "właściwy drut")

row - rząd

round (rnd) - runda, okrążenie - jeżeli pracujemy na drutach z żyłką

rounds (rnds) - rundy, okrążenia

working round - bieżące okrążenie
working row - bieżący rząd

Przykłady

Przykład 1 
(http://www.knittingonthenet.com/stitches/seafoam.htm)
kliknijcie, żeby powiększyć:

Ścieg "pianka morska"

Wielokrotność 10 oczek + 6 oczek.

Rzędy 1 i 2: przerobić na prawo.
Rząd 3 (prawa strona): 6 prawych, * 2 narzuty, 1 prawe, 3 narzuty, 1 prawe, 4 narzuty, 1 prawe, 3 narzuty, 1 prawe, 2 narzuty, 6 prawych; powtarzać od *.
Rząd 4: przerobić na prawo, spuścić wszystkie narzuty z drutu.
Rzędy 5 i 6: przerobić na prawo.
Rząd 7: 1 prawe, * 2 narzuty, 1 prawe, 3 narzuty, 1 prawe, 4 narzuty, 1 prawe, 3 narzuty, 1 prawe, 2 narzuty, 6 prawych; powtarzać od *, skończyć ostatnie powtórzenie jednym prawym oczkiem zamiast sześcioma.
Rząd 8: powtórzyć rząd 4.


Przykład 2 
(http://www.knittingonthenet.com/stitches/crisscrosscable.htm)
kliknijcie, żeby powiększyć:

Warkocz w kratkę ze skręceniami

Wielokrotność 16 oczek.

Rząd 1 (prawa strona) oraz rząd 5: 2 lewe, c4f, 4 lewe, c4f, 2 lewe.
Rzędy 2, 4, 6, 11, 15, 19, 24: 2 prawe, 4 lewe, 4 prawe, 4 lewe, 2 prawe.
Rzędy 3, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22: 2 lewe, 4 prawe, 4 lewe, 4 prawe, 2 lewe.
Rząd 7: (t4b, t4f) - powtórzyć dwa razy.
Rzędy 9, 13, 17, 21: 2 prawe, 4 lewe, c4f, 4 lewe, 2 prawe.
Rząd 23: (t4f, t4b) - powtórzyć dwa razy.

c4f = zsuń następne 2 oczka na drut do warkoczy z przodu robótki, 2 oczka prawe z lewego drutu, 2 oczka prawe z drutu do warkoczy.

t4b = zsuń następne 2 oczka na drut do warkoczy z tyłu robótki, 2 oczka prawe z lewego drutu, 2 oczka lewe z drutu do warkoczy.

t4f = zsuń następne 2 oczka na drut do warkoczy z przodu robótki, 2 oczka lewe z lewego drutu, 2 oczka prawe z drutu do warkoczy.

Przykład 3 
("A Treasury of Knitting Patterns", Barbara Walker, str 134)
kliknijcie, żeby powiększyć:

Zmarszczenie

Wielokrotność 8 oczek + 2 oczka.

Rzędy 1 i 3 (lewa strona): 2 prawe, * 2 lewe, 2 prawe; powtarzać od *.
Rząd 2: 2 lewe, * 2 prawe, 2 lewe; powtarzać od *.
Rząd 4: 2 lewe, * wsuń prawy drut od przodu między szóste i siódme oczko na lewym drucie i przeciągnij pętelkę, zsuń tę pętelkę na lewy drut i przerób ją na prawo razem z pierwszym oczkiem na lewym drucie; 1 prawe, 2 lewe, 2 prawe, 2 lewe; powtarzać od *.
Rzędy 5 i 7: powtórzyć rzędy 1 i 3.
Rząd 6: powtórzyć rząd 2.
Rząd 8: 2 lewe, 2 prawe, 2 lewe, *wsuń prawy drut od przodu między szóste i siódme oczko na lewym drucie i przeciągnij pętelkę, zsuń tę pętelkę na lewy drut i przerób ją na prawo razem z pierwszym oczkiem na lewym drucie; następnie 1 prawe, 2 lewe, 2 prawe, 2 lewe, powtarzać od *, na zakończenie 2 prawe, 2 lewe.

Powtarzać rzędy 1-8.


Przykład 4 
("Continuous Cables", Melissa Leapman, str 27)

kliknijcie, żeby powiększyć:

Zsuń 3 oczka na drut do warkoczy nr 1 z tyłu robótki; przesuń następne oczko na drut do warkoczy nr 2 z tyłu robótki, 3 oczka prawe, 1 oczko lewe z drutu nr 2, 3 oczka prawe z drutu nr 1.

Gdzie można podszkolić swój druciany angielski?

Przede wszystkim na tej stronie:

http://www.knittingonthenet.com/stitches.htm

Macie tam do wyboru mnóstwo ściegów, po kliknięciu na każdy z nich zobaczycie zdjęcie ściegu i instrukcje po angielsku.

A jeżeli wolicie książki, to do obowiązkowych lektur należą:

• kwadrologia Barbary Walker:
  • "A Treasury of Knitting Patterns",
  • "A Second Treasury of Knitting Patterns",
  • "A Third Treasury of Knitting Patterns",
  • "A Fourth Treasury of Knitting Patterns".
  Dwa pierwsze tomy zawierają instrukcje słowne, zaś w dwóch ostatnich tomach przeważają schematy graficzne.
• książki Melissy Leapman, m.in.:
• "Continuous Cables" (moja ulubiona!!!!!),
• "Cables Untangled",
• a przede wszystkim: "The Knit Stitch Pattern Handbook".
Dwie pierwsze książki zawierają schematy, ale na początkowych stronach bardzo ładnie wyjaśniono nazwy różnych fikuśnych oczek. Trzecia książka zawiera głównie instrukcje słowne.

I to by było na tyle w temacie anglojęzycznego robienia na drutach :) Dajcie mi znać, jeżeli znaleźliście jakieś błędy językowe lub jeżeli mam dodać jakieś informacje!